ސސސސސސލަންދުބަނދަރުގެ ބައެއްފޮޓޯ (ސިނާން)މ

ލިޔުނީ : އަޙްމަދު ދާއޫދު

ސަތޭކައަށްޑިހަ ދުވަހުގެ ތެރޭގައި ނިންމުމަށްމޯލްޑިވް ޓްރާންސްޕޯޓް އެންޑް ކޮންޓްރެކްޓިންގ ކޮމްޕެނީ ގެ ފަރާތުން އެއްބަސްވެފައިވާ ލަންދޫ ފަޅުގެ މަސައްކަތް މިހާރު ވަރަށް ބާރަށް ކުރިއަށް އެބަދެއެވެ. އެގޮތުން ފަޅުން، ކޮންނަން ޖެހޭ ބައިގެ 75 އިންސައްތަ ކޮނެނިމިފައިވާ ކަމަށް ލަންދޫއިންފޯއަށް މަޢުލޫމާތު ލިބިފައިވެއެވެ. އަދި މިފަޅުގެ އެއްގަމުތޮށި، ޝީޓްޕައިލް ކުރުމަށް ބޭނުންވާ ކޮންކްރީޓް ޝީޓްތަކުގެ 50 އިންސައްތަ މިހާރު ވަނީ ލަންދޫއަށް އެ ކުންފުނީގެ ފަރާތުން ގެނެސްފައެވެ. މިޝީޓްތަކަކީ ތިލަފުށީގައި ތައްޔާރު ކުރެވިގެން ގެނެވޭ ތަކެތިކަމުގައިވެސް މިމަސައްކަތުގައި އުޅުއްވާ ބޭފުޅުންނާ ޙަވަލާދީ ލަންދޫގެ އޮޑިވެރިއެއްކަމުގައިވާ ނ.ލަންދޫ މަތިވަރު އަލްފާޟިލް ސަޢީދު އިބްރާހީމް ( ބޮޑުބެސަޢީދު ) ލަންދޫ އިންފޯއަށް މަޢުލޫމާތު ދެއްވިއެވެ.
ފަޅުގެމަސައްކަތް މިހާބާރުސްޕީޑެއްގައި ހިނގަމުންދިޔަކަމުގައިވިޔަސް ލަންދޫއޮޑިވެރިންނާއި ގިނަޢަދަދެއްގެ ރައްޔިތުންގެ ޝަކުވާއަކަށް ވެފައިމިވަނީ ފަޅުކުޑަކަމުގެ މައްސަލައެވެ. ރާއްޖޭގެ ގިނަރައްރަށުގައި ލަފާފުރުމުގެ ދަތިކަން ފިލުވައިދިނުމުގެ ގޮތުން ސަރުކާރުން ކޮނެދެނީ 300 ފޫޓް 200 ފޫޓްގެ ކުދިކުދި ސްވިމިންޕޫލްވަރުގެ ތަންތަންކޮޅެވެ. އެގޮތުން މިރަށުގައިވެސް ކޮނުމަށް ކަނޑައެޅިފައިވަނީ ދިގުމިނުގައި 300 ފޫޓް ފުޅާމިނުގައި 150 ފޫޓާ 200 ފޫޓާ ދެމެދުގެ ތަންކޮޅެއްކަމުގައި ލަންދޫއޮފީހުން މަޢުލޫމާތުދެއްވިއެވެ. ލަންދޫއޮފީހުގެ ސެކެރެޓަރީ އަލްފާޟިލް ސަލީމް ޙުސެއިން ލަންދޫ އިންފޯއަށް މަޢުލޫމާތު ދެއްވިގޮތުގައި ހިކިދިޔައިގާ ފުންމިނުގައި 8 ފޫޓް ހުންނަވަރަށް ކޮންނަން ހަމަޖެހިފައިވާ ލަންދޫ ފަޅުނިމޭއިރު ދިގުމިނުގައި 300 ފޫޓް ހުންނާނެކަމަށާއި، ކަނޑިންމައިގެފުޅާމިނުގައި 50 ފޫޓް ހުންނާނެކަމަށާއި، އަދިވެސް ދިގުމިން ޔަޤީންނުވާކަމަށް ލަންދޫއޮފީހަށް ލިބިފައިވާ މަޢުލޫމާތުގެމައްޗަށް ބިނާކޮށް އެބޭފުޅާ ވިދާޅުވިއެވެ.
ފަޅުކޮނުމަކީ ކޮންމެރަށެއްގައި ވެސް އެރަށެއްގެ ރައްޔިތުންގެ އެބާރުލުމާއި އެހީތެރިކަން އެންމެބޮޑަށް ލިބިގެންކުރެވޭ މަސައްކަތަށްވާތީ ފަޅުކޮންނަ ކޮންމެރަށެއްގައިވެސް ފަޅުކޮމިޓީއެއް، ރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން ކަމުވޮށިވެގެންވާ ބަޔަކުހިމެނޭގޮތުން ނަގާފައިއޮވެއެވެ. އަދި ހަމައެހެންމެ ބައެއްރަށްރަށުގައި ފަޅަށް އިތުރުފުރިހަމަކަން ގެނައުމުގެ ގޮތުން ރައްޔިތުން ކުރަންޖެހޭމަސައްކަތް ތައް ކުރުމަށް ފައިސާހޯދުމަށް ފަންޑުވެސް ހުޅުވާ ހަދައެވެ. އެގޮތުން މިރަށުގައި އަދި މިހާތަނަށް ފަޅުގެ މަސައްކަތްތަކަށް ފައިސާހޯދުމަށް ފަންޑެއް ހުޅުވިފައިނެތަސް ރަށުގެ ނުފޫޒުގަދަ އަދި ރަށުގައިނަގާކިޔާ ބޭފުޅުންންގެ ތެރެއިން ވަރަށްއެކަށީގެންވާ 15 ބޭފުޅުން ރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން އަތްއުފުލާވޯޓަކުން ފަޅުކޮމިޓީއަށްހޮވާފައިވެއެވެ.
ލަންދޫފަޅުކޮމިޓީގެ ނުފޫޒާއި ބާރު ހުރިވަރު މިއަދު މިއޮތީ ވަރަށް ރަނގަޅަށް ސާބިތުވާށެވެ. 900 އާއި ގާތްވެފައިވާ އާބާދީ އެއް ދިރިއުޅޭ މިރަށުގައި މަހަށްފުރާ 4 އިންޖީނުދޯންޏާއި، 4 ސަތަރިދޯންޏާއި ، އެކަށީގެންވާ ޢަދަދަކަށްފައްތިޔާ ދޯންޏާއި ބޮއްކުރާ ފަހަރު ގެންގުޅެއެވެ. އަދި މުޅިއަތޮޅަށް މަޝްހޫރު 99 ފޫޓްގެ ދިގު ލަންދޫބޯޓްވެސް ދުއްވަނީ މިރަށުގައެވެ. މިހުރިހާ އުޅަނދުފަހަރުވެސް އަޅަންޖެހެނީ ހަމަމިކުޑަކުޑަ ފަޅުގައެވެ. ނަމަވެސް ފަޅުކޮމިޓީގެ އެއްވެސް ކަންބޮޑުވުމެއް ނެތްކަހަލައެވެ. އެބޭފުޅުންގެ މަސްއޫލިއްޔަތަކީ ކޮބައިކަން ފަހަރެއްގައި އެބޭފުޅުންނަށް އެނގިނުލައްވާ ކަހަލައެވެ. ކޮމިޓީ ގެ ބޭފުޅުންނަށް މާބޮޑުކަމަކަށް މިކަންނުވެވެސް ހިނގައިދާނެއެވެ.
މިރަށުގައި ފަޅުގެކަންތައްތަކުގައި ގޮތްކިޔާ އިސްވެއުޅުމަށް ފަޅުކޮމިޓީ ހޮވިފައިވަނީ މިދިޔަ އަހަރުގެ ޖުލައި މަހުގެ ތެރޭގައި ކަމަށް ލަންދުއޮފީހުގެ ސެކެރެޓަރީ އަލްފާޟިލް ސަލީމު ޙުސެއިން ލަންދޫއިންފޯއަށް މަޢުލޫމާތު ދެއްވަމުން ވިދާޅުވީ ، ވޭތުވެދިޔަ 1 އަހަރުދުވަހުގެ ތެރޭގައި ލަންދޫފަޅުކޮމިޓީގެ ފަރާތުން ބޭއްވިފައިވަނީ އެންމެ 3 ބައްދަލުވުންކަމަށެވެ. ފުރަތަމަ ބައްދަލުވުން ބޭއްވިފައިވަނީ 30 އޯގަސްޓް 2007 ގައި ފަޅުކޮންނާނެސަރަޙައްދެއް ކަނޑައެޅުމަށް ސަރުކާރުގެ ކަމާބެހޭފަރާތުން ލަންދޫއޮފީހަށް އެންގެވުމާއި ގުޅިގެންކަމުގައިވެސް އެބޭފުޅާ ހާމަކުރެއްވިއެވެ. އަދި ދެވަނަބައްދަލުވުން ބޭއްވިފައިވަނީ 12 ފެބުރުއަރީ 2008 ގައި ފަޅުކޮންނަސަރަޙައްދަށް އަރާ، އެކިމީސްމީހުންގެ ރުއްގަހުގެ ބަދަލުގެ ކަންތައް ނިންމުމަށްޓަކައި އެފަދަރުއްގަސް ގުނާ، ނަމްބަރުޖަހާ ހެދުމުގެ މަސައްކަތް ކުރުމަށާއި ބިންސާފުކުރުމުގެ މަސައްކަތް ކުރިއަށް ގެންދާނެގޮތަކާއި މެދުމަޝްވަރާކުރުމަށްކަމަށްވެސް ވިދާޅުވިއެވެ. އަދިހަމައެހެންމެ ތިންވަނަ ބައްދލަވުން ބޭއްވުނީ 15 އެޕްރީލް 2008 ގައި ކަމަށްވިދާޅުވަމުން ވިދާޅުވީ މިބައްދަލުވުން ބާއްވަންޖެހުނީ ފަޅުކޮނުމުގެ މަސައްކަތް 19 މާރޗް 2008 ގައި ފަށާފައި، އެންމެމަހެއްވެސް ނުވެގެން އުޅެނިކޮށް އެންވައިރުމެންޓް މިނިސްޓްރީއިން އެމް،ޓީ،ސި،ސީއަށް އަންގަވައިގެން މަސައްކަތް ވަގުތުންހުއްޓާލުމަށްއެންގުމުގެ ސަބަބުންކަމަށެވެ.
ކޮންމެއަކަސް އަދި މިވަރަކުން މިފަދަޒިންމާދާރު ކޮމިޓިއެއްގެ ޒިންމާ އަދާކުރެވުނީ ކަމަކަށް ހަމަގައިމުވެސް ލަންދޫއިންފޯއަކުން ޤަބޫލެއްނުކުރަމެވެ. ކިތަންމެ ކުޑަކުޑަ ތަންކޮޅެއް ކޮނެވުނުކަމުގައިވިޔަސް ފަޅެއް ކޮންނަންވާނީ އޮޑިއެހެލާ ސަރަހައްދެއްވެސް އެފަޅަކާ ގުޅިގެން އޮންނަގޮތަށް ޑިޒައިންކުރެވިގެން ކަމަށް ރައްޔިތުންގެ ތެރެއިން ގިނަބަޔަކުބުނެއެވެ. ސަބަބަކީ ފަޅާއި، އިންވެގެން އެފަދަތަނެއް ނެތިއްޖިއްޔާ ވިއްސާރަ މޫސުމަށް އޮޑިއެއް އެހިލަންޖެހިއްޖެއްޔާ ވަރަށް ބޮޑެތި އުދަގުލާ ކުރިމަތިލާންޖެހޭނެތީ ކަމަށް މިފަދަފަރާތްތަކުން ހާމަކުރެއެވެ. ނަމަވެސް ލަންދޫފަޅުގެ ގާތްގަނޑަކަށް %50 ނިމިފައިވާއިރު އަދި މިވަނީ މިކަމަށް ވެސް އެއްވެސް މަގެއްނުފެނިފައެވެ.
ލަންދޫ އޮފީހުގައި މިފަދަ ހުރިހާރެކޯޑް ކީޕިންގ އެއް މިޒަމާނުގެ ގޮތަށް ބަދަލުކުރައްވާ ރެކޯޑްތައް ބަލަހައްޓަވަމުން ގެންދަވާ އެއޮފީހުގެ ސެކްރެޓަރީ އަލްފާޟިލް ސަލީމު ހުސެއިން ލަންދޫއިންފޯއަށް މިމަޢުލޫމާތުތައް ދެއްވަމުން ވިދާޅުވިގޮތުގައި ފަޅުކޮމިޓީއިންނާއި ލަންދޫއޮފީހުން އިސްނަގައިގެން ފަޅާބެހޭގޮތުން މިހާރު ވަރަށްއަވަހަށް ކުރަންޖެހޭ ބައިވަރު ކަންތައް ތައް ނުކުރެވިލަސްވަމުން އެބަދެއެވެ. އެގޮތުން އެބޭފުޅާ ފާހަގަކުރެއްވީ އެއްކަމަކީ ފަޅުކޮނެގެން އެނަގާ ބައިވަރު ވެލިވެސް އަޅާނެތަނެއް ދެއްކުމަށް އެމް،ޓީ،ސީ،ސީ އިންނާއި ، އެންވައިރުމަންޓް މިނިސްޓްރީއިން އަންގަވާފައިވާއިރުވެސް އަދި މިކަމަށްވެސް އެއްވެސް ގޮތެއްހަމަޖެހިފައިނުވާ ވާހަކައެވެ. ލަންދޫއިންފޯއަށް މަޢުލޫމާތު ލިބިފައި ވާ ގޮތުގައި މިމަސައްކަތް ކުރާ ( ޢަމަލީގޮތުންމަސައްކަތުގައި އުޅުއްވާ) ބޭފުޅުންވެސް މިކަންތައް ބޮޑުވެގެން ވެލިއަޅާނެތަނެއް ނެތިގެން އިރުއިރުކޮޅާ އޮފީހަށް ގޮސް ޝަކުވާ ކުރަމުންދެއެވެ.
ލަންދޫއިންފޯގެ ޓީމުން މިދަންނަވަނީ ފަހަރެއްގައިވެސް އެހެންރަށްރަށުގައި ހަދާހެން ފަޅުބޮޑުކޮށް ނުދީގެން އަދި އޮޑިއެހެލާ ސަރަޙައްދު ހަދައިނުދީގެން، ފަޅުކޮނުމުގެ މަސައްކަތަށް ހުރަސްއަޅަން ރައްޔިތުން ނެރޭވާހަކައެއްނޫނެވެ. އަދި މަސައްކަތްކުރުމަށް ބޭނުންކުރާ އާލާތްތަކަށް ގެއްލުންދޭވާހަކައެއްވެސް ނޫނެވެ. އަދި ހަމައެއާއެކު މަސައްކަތް ކުރަންއައިސް އުޅޭމީހުން ، ރަށުގެ ބައެއްއަންހެންކުދިންގެ ފަހަތުން އަޅުވައިލައިގެން އުޅޭތީ އެމީހުންނަށް އަނިޔާކުރާވާހަކައެއްވެސް ނޫނެވެ. އެކަމަކު މިފަޅުމިއަށްވުރެބޮޑުކުރުމަށް ސަރުކާރުކާރުގެ ކަމާބެހޭ ފަރާތްތަކުގައި ދެންނެވިދާނެއެވެ. އެންމެކުޑަމިނުންވެސް 200 ފޫޓުފުޅާ 300 ފޫޓްދިގު ފަޅެއް ކޮނެވެން ޖެހޭނެނޫންތޯއެވެ. އެއީ އެންމެ ކުޑަކޮށް ކޮނެދެއްވާ ރަށްރަށުގައިވެސް ކޮނެދޭވަރެވެ. މިއަށްވުރެއާބާދީ ކުޑަ، އޮޑިދޯނި ފަހަރު މަދު ، ރަށްރަށުގައިވެސް އެވަރުގެ ފަޅު، ސަރުކާރުން ކޮނެދެއްވާފާ އެބަހުއްޓެވެ.
ވިސްނާލުން މުހިއްމު ޕޮއިންޓެކެވެ. މިހާކުޑަކުޑަ ފަޅެއްގައި މިހުރިހާދޯނި އަޅާފާ އޮއްވާ ލަންދޫ ބޯޓް މިފަޅަށް ވައްދަން ޖެހިއްޖެއްޔާ ދެންވާނީ ކިހިނެއްބާވައެވެ. އަދި އެހެންރަށެއްގެ ދޯންޏެއް އަތުވެއްޖިއްޔާ ދެންހަދާނީ ކިހިނެއްބާވައެވެ. އަނބުރާލައިފާ އައިކޮޅަށްދާށޭ ކިޔާފާ ފޮނުވާލެވޭނެ ތޯއެވެ. ކިރިޔާވެސް ގަދަވެލައިފިއްޔާ ހުރިހާ އޮޑިފަހަރެއްވެސް ވައްދަންޖެހޭނީ ހަމަ މިތަނަށެވެ. ދެންއެހެންނޫނީ މިހާރުވެސް އެ، ހަދާގޮތަށް ކައިރީގައި ޖެހިގެން އޮތް މާޅެންދުއަށް ނުވަތަ މާފަރަށް ގެންގޮސްގެންނޫނީ އޮޑިވެރިއަކަށް ހަމަނިންޖެއް ނުނިދޭނެއެވެ. ކުރާނެކީއްދޮގެއްތޯއެވެ. ހާދަނަޞީބުދެރަ ރައްޔިތަކީމެވެ.
މިރިޕޯޓް ލިޔުމުގެކުރިން ލަންދޫފަޅުކޮމިޓީއާއި ބެހޭގޮތުން ލަންދޫރައްޔިތުން ދެކޭގޮތްވެސް ދެތިން ހަތަރު ރައްޔިތެއްގެ ފަރާތުން ހޯދާލުމަށް ލަންދޫއިންފޯއިން މަސައްކަތްކުރީމެވެ. އޭގެތެރެއިން 3 ބޭފުޅުން ވިދާޅުވީ ފަޅުކޮމިޓީއެއް އޮންނަކަން އެނގޭކަމަށާއި ، ނަމަވެސް އެއީ ކޮންބައެކަން އެނގިނުލައްވާ ކަމުގައެވެ. އަނެއްބޭފުޅަކު ވިދާޅުވީ ފަޅުކޮމިޓީއެއް ހޮވިކަން ނުވެސް އެނގޭކަމަށެވެ. އެހެންކަމުން އެބުނާ ފަޅުކޮމިޓީގައި ހިމެނިވަޑައިގަންނަވާ ހުރިހާބޭފުޅުން ޚުދު އަޅުގަނޑަށްވެސް ނޭންގޭތީއާއިއެކު ، ލަންދޫއޮފީހާއި ގުޅައިގެން އެބޭފުޅުންގެ ލިސްޓް ލަންދޫއިންފޯގެފަރާތުން ހޯދީމެވެ. ލަންދޫއޮފީހުގެ ހިންގުންތެރި ސެކެރެޓަރީ އަލްފާޟިލް ސަލީމު ޙުސެއިން ކިޔައިދެއްވިގޮތުގައި އެބޭފުޅުންނަކީ:
1. ޝުޢައިބު ޢަބުދުﷲ ސާހް
2. ޚާލިދު އަބޫބަކުރު މުރިނގު
3. އަބުދުއްރަޙްމާން މުޙައްމަދު މޫރިތި
4. އަޙްމަދު މުޙައްމަދު މުސްތަރީގެ
5. ޢަލީ ސަޢީދު ވާދީ
6. ސައީދު ޢަބުދުލްޙަކީމް ބާރަނަ
7. އާދަމް މޫސާ ރިހިވެލި
8. މުޙައްމަދު މޫސާ ބަހާރުގެ
9. މަހަމޫދު މުޙައްމަދު ސަފާރީގެ
10. މުޙައްމަދު ޢަބުދުﷲ ބާނި
11. މުޙައްމަދު ޢަބުދުﷲ މާހާ
12. ވަލީދު އާދަމް އަކިރި
13. އަބުދުލް ޢަޒީޒު އަބޫބަކުރު ހީނާމާގެ
14. އިމާދު އަބޫބަކުރު އަލިމަސްގެ
15. ޙަސަން ޙުސެއިން އަޅިވިލާގެ
ލަންދޫއިންފޯގެ ފަރާތުން މިކޮމެޓީގެ ބޭފުޅުންނަށާއި ޚާއްޞަކޮށް ލަންދޫއޮފީހަށް މިގޮވާލަނީ މިފަދަ އިޖްތިމާޢީ ، ތަރައްޤީ ، އަދި އަސާސީ ޚިދުމަތްތައް ރައްޔިތުންނަށް ހޯއްދަވައިދެއްވުމަށް ތިޔަކުރައްވާ ބުރަމަސައްކަތްޕުޅުތައް އަދި 1000 ގުނައަށް އިތުރުކުރައްވައިގެންނޫނީ އެންމެކުޑަމިނުން ދެފަރާތުގައި ކައިރިން ޖެހިގެން މިއޮތް ދެރަށާއި އެއްހަމައެއްގައިވެސް އަޅުގަނޑުމެންނަށް ހިފަހައްޓައިނުލެވޭނެތީ ، އިތުރަށް މިކަންކަމާމެދު ވިސްނާވަޑައިގެން ތިޔައަޅުއްވާ ފިޔަވަޅުތައް ހަލުވިކުރެއްވުމަށެވެ. ﷲ އިރާދަކުރެއްވިއްޔާ އަދި ކާމިޔާބުވާނެއެވެ.